Khái niệm Sóng cơ học và phương pháp giải bài toán về Sóng cơ

Vật lý có thể được coi là một trong những môn học nặng nhất trong chương trình lớp 12 bởi có quá nhiều công thức, nhiều bài toán, nhiều dạng câu hỏi,.. Một trong số đó làn phần Sóng cơ học, vậy Sóng cơ học là gì? Bài toán về Sóng cơ học có khó không? Để hiểu thêm về phần này cũng như phương pháp giải quyết hiệu quả những bài tập liên quan, các bạn cùng Gia Sư Việt theo dõi qua chia sẻ dưới đây nhé.

1. Khái niệm về Sóng cơ học trong môn Vật lí 12

Khái iệm sóng cơ học

Sóng cơ là những dao động lan truyền trong môi trường vật chất (rắn, lỏng, khí), bao gồm 2 dạng dao động là dao động Sóng ngang và Sóng dọc. Chắc rằng bạn sẽ nắm được bản chất các loại sóng này nếu bạn cho được ví dụ về sóng dọc là sóng âm hay sóng trên mặt nước là sóng ngang…

Đặc trưng cơ bản của Sóng cơ học

Biên độ của sóng là biên độ của phần tử trong môi trường có sóng truyền qua, Chu kỳ cũng là chu kỳ của chính phần tử đó, tần số sóng f = 1/T (Hz), tốc độ truyền sóng là tốc độ lan truyền của đỉnh sóng, năng lượng sóng là năng lượng dao động của các phần tử vật chất khi có sóng truyền qua. Trong sóng cơ có một yếu tố rất quan trọng chính là bước sóng Lamda (ký hiệu λ).

2. Các dạng toán về Sóng cơ học và phương pháp giải

A – Xác định thành phần của Sóng cơ học

Phương trình sóng tại 1 một nguồn điểm: U = a.cos( ωt + ψ ). Trong đó: U – li độ sóng ở thời điểm t, a – Biên độ sóng, ω = 2Π.f – Tần số góc của sóng, ψ – pha ban đầu

Phương trình sóng tại điểm M cách nguồn sóng 1 khoảng d: Um = a.cos( ωt + ψ – 2Π.d/ λ ). Với λ = v.T là bước sóng, T – Chu kì, v – Vận tốc truyền sóng.

Thế nhưng, trong một vài đề toán sẽ ẩn đi một vài thông số như biên độ, tần số, chu kỳ,…Để tìm kiếm những thông số này chỉ cần áp dụng công thức đơn giản là có thể giải nhanh chóng. Ví dụ như: Bước sóng λ= v.T, những điểm dao động cùng pha với nguồn sóng có khoảng cách d = n.λ ( trong đó n là số tự nhiên )

Độ lệch pha giữa 2 điểm dao động trên cùng một phương truyền lần lượt cách nguồn sóng các khoảng d1, d2: Δψ = 2Π.( d2 – d1 )/λ. Đây được xem là công thức vô cùng quan trọng có thể được áp dụng để giải quyết nhiều bài toán liên quan khác.

B – Giao thoa Sóng cơ

Một dạng khách của các bài toán về sóng cơ đó là sự giao thoa sóng. Điển hình của dạng này là tìm điểm dao động có biên độ cực đại, cực tiểu. Để giải được bài toán này không khó, bạn chỉ cần áp dụng công thức là được:

• Điểm dao động với biên độ cực đại là điểm có vị trí thỏa mãn hiệu đường đi tới nguồn sóng bằng số nguyên lần bước sóng: d2 – d1 = kλ.
• Khoảng cách giữa 2 điểm dao động cực đại và cực tiểu liên tiếp bằng bước sóng, khoảng các giữa điểm dao động cực đại và cực tiểu gần nhau bằng nửa bước sóng.

Trên đây chỉ là hai dạng bài toán điển hình và dễ dàng kiếm điểm nhất trong phần sóng cơ. Ngoài ra còn có rất nhiều dạng toán phức tạp hơn nữa thế nhưng bạn không cần phải quá lo lắng vì loại nào cũng đều có công thức và mẹo giúp giải nhanh hơn.

3. Cách giải quyết nhanh lý thuyết và bài tập Sóng cơ học

Những câu hỏi hóc búa trong đề thi giờ đây sẽ không còn là vật cản của nhiều sĩ tử bởi đã có các phương pháp cùng kinh nghiệm làm bài đã được luyện tập trong suốt quá trình luyện thi. Để làm được bài có kết quả tốt đầu tiên bạn phải nắm chắc tất cả mọi lý thuyết cơ bản từ khái niệm, đặc điểm, ứng dụng đến công thức quan trọng bắt buộc phải nhớ.

Kinh nghiệm ghi nhớ: Bạn nên hệ thống hóa các kiến thức thành sơ đồ, đồ thị bắt mắt vừa kích thích thị giác, vừa tạo được động lực học vừa in sâu kiến thức hơn. Và một lời khuyên là nên thường xuyên xem lại bởi nếu bỏ một thời gian thì tất cả những kiến thức đó lại quay trở về con số 0. Nói như vậy không có nghĩa là bạn chỉ tập trung học mẹo mà bỏ qua kiến thức căn bản, phải thực sự hiểu được những thứ căn bản thì bạn mới có thể tư duy một cách chính xác.

Bên cạnh việc học từ những người thầy, bạn bè, đôi khi bạn vẫn cần có thêm sự hỗ trợ của gia sư lý lớp 12 tại nhà. Nếu các sĩ tử năm nay cũng như các bậc phụ huynh có nhu cầu muốn tìm gia sư lý cho con em mình hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được tư vấn thêm.

Với những gì chúng tôi chia sẻ trên đây, hi vọng bạn đã hiểu rõ bản chất và các dạng toán trong Sóng cơ học. Không quá khó để học tốt Vật lý, điều quan trọng là bạn phải biết cách tìm ra phương hướng học phù hợp cho bản thân mình. Trung tâm xin chúc các sĩ tử sẽ có được hành trang vững chắc và đạt kết quả cao trong kỳ thi đại học sắp tới.

Tham khảo thêm:

♦ Gia Sư Lý Tại Quận Ba Đình Từ Lớp 6 – 12, LTĐH Chất Lượng Cao

♦ Địa Chỉ Giới Thiệu Gia Sư Lý Tại Quận Thanh Xuân Chất Lượng Số 1